Wojciech Wrzosek


Wojciech Lech Wrzosek, znany polski historyk, urodził się 26 marca 1952 roku w Lubaniu. Jego kariera akademicka jest imponująca i znacząca dla polskiej historiografii.

Wrzosek, będący profesorem dr hab. nauk humanistycznych, przez długi czas pełnił funkcję kierownika Zakładu Metodologii Historii i Historii Historiografii na Uniwersytecie imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu (UAM), gdzie pracował w latach 1998-2021. Jego wiedza oraz doświadczenie przyczyniły się do rozwoju tej dziedziny naukowej.

Od roku 2022 Wojciech Wrzosek został profesorem seniorem UAM, co świadczy o jego znakomitym dorobku badawczym oraz uznaniu w środowisku akademickim.

Działalność

W 1976 roku ukończył studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Od 1976 do 1977 roku pobierał nauki w ramach studiów doktoranckich w Instytucie Filozofii tej samej uczelni, a następnie, w latach 1977-1979, pracował jako asystent w Zakładzie Logiki i Metodologii Nauk. Od 1979 roku jego kariera zawodowa związana była z Zakładem Historii Nowożytnej oraz Metodologii Historii. W 1999 objął stanowisko kierownika Zakładu Metodologii Historii i Historii Historiografii na UAM.

Uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w 1985 roku, na podstawie rozprawy poświęconej koncepcji historii globalnej autorstwa Fernanda Braudela. W 1994 roku obronił pracę habilitacyjną, która dotyczyła powstania nieklasycznej historiografii w kontekście epistemologii historii.

Prof. Wrzosek pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Metodologii Historii i Historii Historiografii, działającej przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Ponadto był członkiem Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej oraz prorektorem w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu. Jest również ekspertem i recenzentem dla Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Narodowego Centrum Nauki (NCN).

W czasie swojej kariery akademickiej odbył staże w renomowanych instytucjach we Francji (EHESS), Włoszech (Stypendium Rządu Włoskiego) oraz w Rosji (IGH RAN). Brał udział w licznych wykładach oraz konferencjach naukowych i seminariach odbywających się między innymi we Francji, Włoszech, Hiszpanii, Rosji oraz Ukrainie.

Wrzosek zasiada w radach redakcyjnych i naukowych wielu czasopism. Był redaktorem naczelnym „Sensus Historiae” w latach 2010-2015 oraz „Studiów Metodologicznych” od 1989 do 1999. Obecnie piastuje stanowisko redaktora naczelnego „Historyka. Studiów Metodologicznych” do 2024 roku i „Historia@Teoria” od 2015 do 2022 roku. W 2010 roku rozpoczął prowadzenie Interdyscyplinarnego Seminarium Historycznego, które gromadzi badaczy z licznych ośrodków naukowych.

Prowadząc badania, wypromował ośmiu doktorów, z czego dwoje z nich otrzymało nagrody Prezesa Rady Ministrów RP za wybitne osiągnięcia w swoich doktoratach. Dwa spośród promowanych doktoratów uzyskały międzynarodowy charakter, w tym jeden z nich zdobył status doktoratu europejskiego cum laude. Dwójka magistrantów, których uczył, zdobyła pierwsze nagrody w ogólnopolskich konkursach na prace magisterskie.

W 2005 roku został uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi za osiągnięcia w dziedzinie nauki i organizacji. Dodatkowo, w latach 1997 oraz 2010 otrzymał nagrodę Rektora UAM. W latach 2012-2014 wyróżniono go Stypendium Rektora UAM za wybitne osiągnięcia naukowe.

Jego obszary specjalizacji obejmują metodologię nauk historycznych, historię historiografii współczesnej, epistemologię nauk humanistycznych oraz kulturowe fundamenty myślenia historycznego.

Książki

W ciągu swojej kariery, Wojciech Wrzosek współpracował z wieloma autorytetami w dziedzinie historii i filozofii. Jego prace obejmują szereg fascynujących publikacji:

  • 1990: Swoistości poznania historycznego (wspólnie z: Zbigniew Drozdowicz, Jerzy Topolski),
  • 1994: Między modernizmem a postmodernizmem. Historiografia wobec zmian w filozofii historii (wspólnie z: Ewa Domańska, Jerzy Topolski),
  • 1991: Die methodologischen Probleme der deutschen Geschichte (red. z: Jerzy Topolski),
  • 1995: Historia – kultura – metafora. Powstanie nieklasycznej historiografii, s. 151,
  • 1997: History – culture – metaphor: the facets of non-classical historiography, s. 155,
  • 1998: Świat historii: prace z metodologii historii i historii historiografii dedykowane Jerzemu Topolskiemu z okazji siedemdziesięciolecia urodzin (red.),
  • 1998: Zaradnik. Poradnik zaradnego czytelnika książek trudnych sporządzony przez Wojciecha Wrzoska na użytek studentów historii,
  • 2000: Nieświadomość jako kategoria filozoficzna (red. z: Alina Motycka),
  • 2005: Gra i konieczność: zbiór rozpraw z filozofii historii i historii historiografii (red. z: Grzegorz A. Dominiak, Janusz Ostoja-Zagórski), s. 264,
  • 2009: O myśleniu historycznym, Oficyna Wydawnicza Epigram, s. 143,
  • 2009: Problemy współczesnej metodologii historii (red.), Oficyna Wydawnicza Epigram, s. 134,
  • 2010: Historia-mentalność-tożsamość: studia z historii, historii historiografii i metodologii historii (red. z: Karolina Polasik-Wrzosek, Leonid Zaszkilniak), s. 371,
  • 2010: Varia historyczne / Jerzy Topolski (wstęp i dobór tekstów), s. 268,
  • 2010: Historia – kultura – metafora. Powstanie nieklasycznej historiografii (wyd. II popr. i uzupełn., wprow. do II wyd.), Wrocław, Wydawnictwo U Wr, s. 170,
  • 2011: Oblicza przeszłości (red.), Oficyna Wydawnicza Epigram, s. 485,
  • 2012: Kultura i istoriceskaja istina (wyd. rosyjskie, pracy Historia – Kultura – Metafora i O myśleniu historycznym i in., wstęp do wyd. ros., od tł. K. Jerusalimskij i wyw. z aut.), s. 334,
  • 2012: Istoria – Kultura – Mietafora. Postanija neklasicnoj istoriografii. Pro istoricne mislenija (wst. do wyd. ukr., wprow.), Nika-Centr, s. 295,
  • 2019: Культура и историческая истина, /пер. с польск. К.Ю. Ерусалимский/ (Culture and the historical truth). Н.Новгород: Мининский университет, М. ФЛИНТА, p. 456,
  • 2022: Zaradnik: Poradnik zaradnego czytelnika książek trudnych sporządzony przez Wojciecha Wrzoska na użytek studentów historii [A guide for resourceful readers of difficult books, prepared by Wojciech Wrzosek for history students]. 2nd edition, amended and expanded. Poznań: UAM, p. 30,
  • 2022: O interpretacji historycznej: Szkice metahistoryczne [Historical interpretation: Metahistorical essays]. Ed. by T. Falkowski, M. Solarska, W. Werner. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, s. 348,
  • 2022: Historia-kultura-metafora. O myśleniu historycznym, wyd. III i II rozszerz. I uzupełn. WUWr, ser. Filozofia nauki, Wrocław 2022, s. 331,
  • 2022: Wycinanki: Zbiór felietonów, Wydawnictwo Naukowe WH UAM, Poznań 2022, s 420,
  • 2024: Wycinanki. Zbiór felietonów, T. II, Wydawnictwo Naukowe WH UAM, Poznań 2024, s 415,
  • 2024: (wraz z K. Polasik-Wrzosek) Szkice metahistoryczne, Wydawnictwo Naukowe WH UAM, Poznań 2024, s. 263.

Wybrane artykuły

Oto zbiór wybranych artykułów, autorstwa Wojciecha Wrzoska, których tematyka oscyluje wokół kultury, historii oraz metodologii nauk humanistycznych. Warto zwrócić uwagę na różnorodność zagadnień, które były poruszane w jego pracach.

  • In Seach of Historical Time. Time – Culture – History, (in:) Poznań Studies in the Philosophy of Sciences and the Humanities, Amsterdam – Atlanta 1990, vol. 19, (1 ark.)a w kręgu epistemologii historii, Historyka, t. XXIV, 1994, ss. 3-24, (1 ark),
  • The Problem of Cultural Imputation in History. Relations Between Cultures Versus History, Historiography Between Modernism and Postmodernism, Poznań Studies in the Philosophy of Sciences and Humanities, Amsterdam-Atlanta 1994, ss. 135–144,
  • Idea kultury materialnej F. Braudela, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 1994, 2, ss. 167–172,(0,5 ark),
  • Metafory historiograficzne w pogoni za ułudą prawdy, Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 1997, nr 1–2, ss. 71-75,
  • Konstruktywistyczne rozumienie interpretacji humanistycznej, Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, R. VII, nr 2, 1998, ss. 149–156,
  • Między definicją a metaforą. O dwóch rodzajach interpretowania, Zagadnienia Naukoznawstwa, nr 3–4, 2001, ss. 427–433,
  • Contribution au problème de la verité dans l’histoire recente, Interstitio: East European Reviev of Historical Antropology, vol. II, n. 1 (3), 2008, ss. 23–32,
  • Źródło historyczne jako alibi realistyczne historyka, (w:) Historyk wobec źródeł. Historiografia klasyczna i nowe propozycje metodologiczne, pr. zbiorowa pod redakcją Jolanty Kolbuszewskiej i Rafała Stobieckiego, Ibidem, Łódź 2010, s. 23–38,
  • Realism as the Foundation of Communication among Historians, The Humanities Today and the Idea of Interdysciplinary Studies. In Honor of Jerzy Axer, Edited by Barbara Bokus, Matrix, Warszawa 2011, p. 135–14,
  • Прикладная истина корпорации историков и истина Философов w:Образы прошлого: Сборник памяти А. Я. Гуревича — СПб.: Центр гуманитарных инициатив, 2011. — 752 с, s. 106–116,
  • Losy źródła historycznego (refleksje na marginesie idei R.G. Collingwooda), Rocznik Antropologii Historii, 2011, nr 1–2, s. 209–216,
  • Przyczynek do problemu prawdy w historii najnowszej, Rocznik Antropologii Historii, 2012, nr 1(2), s 279–288,
  • O potrzebie kulturologicznego dystansu poznawczego w badaniach historycznych, (w:) Badacze przeszłości wobec wyzwań XIX–XXI wieku, red. K. Błachowska, Z. Romek, M. Wolniewicz, Warszawa 2013, s. 313–328,
  • Dogmatyczny „metodysta” przeciwko metodologii historii, Kwartalnik Historyczny CXXI, 2014, 2, s. 379–405,
  • Between The Memory of Heritage and The Heritage of Memory the Search for Conceptual Similarities. Historia@Teoria 1(1), 2016, Dziedzictwo kulturowe jako dziedzictwo pamięci 1 [Cultural heritage as the heritage of memory 1], 13-17,
  • Tezy o względności historycznej: W poszukiwaniu fundamentów dla pokojowego kultywowania niewspółmiernych obrazów przeszłości [Theses on historical relativity: In:search of foundations for the peaceful pursuit of incommensurable images of the past]. Nauka Polska. Jej Potrzeby Organizacja i Rozwój XXV(L, 2016): 25-35,
  • Historia Historiografii jako dzieje myślenia historycznego [History of historiography as the history of historical thinking]. Historia@Teoria 1(3). O historii historiografii, część 1 [On the history of historiography, part 1], ed. by Julkowska Violetta, 2017, s. 151-157,
  • Uwagi o tzw. niezrozumiałości metodologii historii” [Notes on the so-called incomprehensibility of the methodology of history]. O historie! (http://ohistorie.eu/2022/05/27/uwagi-o-tzw-niezrozumialosci-metodologii-historii/) (accessed: 26.06.2022),
  • Historical thinking in the light of the assumptions of historical semiotics. (In the margin of Boris Uspenskij’s Ego Loquens). HISTORYKA. Studies In Historical Methods 51 Spec. Iss., 65-92,
  • O majeutycznej funkcji metodologii historii” [On the maieutic function of methodology of history], http://ohistorie.eu/2022/05/29/o-majeutycznej-funkcji-metodologii-historii/) (accessed: 26.06.2022),
  • O moim panmetaforyzmie. Replika na szkic Artura Dobosza, Wrzoska koncepcja metafory historiograficznej, Historyka, T. 53, 2023, s. 655-671,
  • Wrzosek W., O strategii felietonowej Wycinanek. W odpowiedzi prof. Mamzerowi. (ohistorie.eu oraz Sensus Historiae, vol. LII (2023/3, s. 85-99,
  • Wojciech Wrzosek, Podręcznik jako świadectwo wiary? Krytyczny komentarz do drugiego tomu Historii i teraźniejszości Wojciecha Roszkowskiego, Refleksje, 2/2024 s. 40-45.

Przypisy

  1. M.P. z 2005 r. nr 74, poz. 1018
  2. a b Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Hübners blaues Who is Who, Zug 2007 (dodatek CD).

Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":

Christian Gottfried Hoffmann | Bożena Bednarek-Michalska

Oceń: Wojciech Wrzosek

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:11